Van Ulrich tot Bersin: modellen om je vooruit te helpen als HR-professional

Hoe ontwikkel je je binnen het vakgebied HR? Er zijn allerlei manieren om vooruit te komen en die hangen af van je persoonlijke ambities, talenten en interesses. In HR kun je vele kanten op: adviseur, businesspartner, specialist. Je kunt jarenlang ervaring opdoen bij één bedrijf of juist een kijkje nemen bij meerdere organisaties via detachering. Er zijn ook combinaties mogelijk, bijvoorbeeld eerst een tijdje in vaste dienst, dan detachering en vervolgens ondernemerschap.

“Er is geen goed of fout, maar het is wel belangrijk om je eigen ontwikkelproces in de gaten te houden”, zegt Wim Davidse, hoofdredacteur van HR Morgen en strategisch adviseur. “Welke kant wil jij op? En welke vaardigheden moet je opdoen om waarde toe te voegen voor jouw werkgevers of klanten? Er bestaan modellen en theorieën om je houvast te geven.”

Wat zijn de vaardigheden van een goede HR-professional?

Een van die modellen komt van HR-goeroe Dave Ulrich. Hij beschreef al in 1997 de rollen die HR-professionals moeten vervullen om effectief bij te dragen aan de groei van een organisatie. Volgens hem zijn dit de taken van HR:

• Strategic Partner: bijdragen aan de bedrijfsstrategie en prestaties.
• Change Agent: stimuleren van innovatie binnen de organisatie.
• Employee Champion: zorg dragen voor een goede werkomgeving en betrokken medewerkers.
• Administrative Expert: optimaliseren van processen en zorgen voor efficiëntie.
• Focus op competentieontwikkeling: zorgen voor continue ontwikkeling van medewerkers via training, coaching en leiderschapsontwikkeling.
• Data-gedreven HR: zorgen dat besluiten gebaseerd zijn op betrouwbare data en analyses.
• Wendbaarheid en innovatie: organisaties helpen flexibel en innovatief te blijven, zodat ze snel kunnen inspelen op veranderingen in de markt.

“Het is een handzaam model dat na meer dan 20 jaar nog steeds relevant is”, zegt Davidse. “Het helpt je structuur te geven aan een HR-afdeling en je werk als HR-professional. Het laat ook zien dat HR meer is dan een efficiënte salarisadministratie. Het is een combinatie van allerlei belangrijke taken in een organisatie.”

• Lees ook: Tactisch HR en T-shaped HR-professionals: digitale transformatie vraagt om nieuwe rol HR

Employee Champion: ‘de belangrijkste rol’

Ulrich benadrukt dat een HR-professional allereerst de basis van de organisatie op orde moet brengen. Davidse is het niet helemaal met hem eens. “Natuurlijk moet je de basis op orde brengen, maar dat wil niet zeggen dat je de andere rollen nog niet kunt vervullen als jouw administratie nog niet perfect is”, zegt hij. “Ik denk dat de rol van Employee Champion uiteindelijk de allerbelangrijkste is.”

• Lees ook: Van verzuim naar veerkracht: Employee Experience als antwoord

In Nederland besteden opleidingen over het algemeen te weinig aandacht aan de rol van Employee Champion, vindt Davidse. “Administratie en statistieken zijn belangrijk, maar de betrokkenheid van je medewerkers is bepalend voor het succes van een organisatie”, zegt hij. “Ik denk dat veel professionals die rol ook zien als hun ‘echte werk’. Ze willen mensen laten groeien en bloeien, de organisatie verder brengen. Toch is deze rol het meest onderbelicht en ondergewaardeerd. Mijn advies aan professionals en opleiders: focus daar eens wat meer op.”

Rol van strategische businesspartner

Verder benadrukt Ulrich de rol van HR als strategische businesspartner. Hij ziet dat de afdeling HR directe impact heeft op de prestaties en ontwikkeling van een organisatie. Dat bevestigt een andere toonaangevende HR-analist en -expert: Josh Bersin. Hij is de oprichter van Bersin & Associates, een onderzoeks- en adviesbureau dat later werd overgenomen door consultant Deloitte.

• Lees ook: Onderzoekers Universiteit Utrecht over het creëren van een strategische HR-functie: ‘Verken het eiland van de ander’

Ook Bersin benadrukt de cruciale rol van HR in de ontwikkeling van organisaties, vooral in een wereld die continu verandert. Volgens hem is een goede HR-professional in staat een omgeving te creëren waarin medewerkers continu kunnen leren. Dit stelt de hele organisatie in staat zich aan te passen aan de snel veranderende wereld.

Meer theorieën

Er bestaan nog meer theorieën over de rol van HR. Een van de nieuwste is van Leon Schaepkens, co-auteur van het nieuwe boek BLA BLA BLA management. Hij pleit voor meer aandacht voor zingeving in het takenpakket van HR. Hij introduceert vier nieuwe rollen: de ethiekbewaker, de werkarchitect, de raadgever en de kompasdrager. “De businesspartner van Ulrich vertaalt organisatiedoelen naar strategische HR-keuzes. De kompasdrager bewaakt de ziel van de organisatie”, legt Schaepkens uit. “Hij heeft oog voor de sociale mens, planeet en economische doelen. Verhaal, zingeving en waarden zijn het fundament van de organisatie.”

Lees meer in zijn blog.

Data en AI

Om zo’n cultuur te creëren, moet een HR-professional ook leren werken met moderne technologie en data. Eind 2024 voorspelde Bersin dat 2025 het jaar wordt waarin HR- en recruitmentteams zich moeten verdiepen in nieuwe technologieën. AI zal werknemers ‘superkrachten’ geven. Die maken het mogelijk om als organisatie snel en flexibel nieuwe mogelijkheden te benutten.

• Lees ook: Systemische HR als HR-strategie

“Zorg op zijn minst dat je weet wat er gebeurt op het gebied van HR-technologie”, zegt Davidse. “Een moderne HR-professional is High Touch en High Tech. Dat wil zeggen: aandacht voor de betrokkenheid van mensen en in staat zijn om je beslissingen te onderbouwen met data.”

Claim je plek aan de directietafel

Dit helpt je ook jouw rol als strategische businesspartner te claimen, vertelt hij. “Data en AI helpen je oorzaken te vinden van ontwikkelingen in je organisatie, bijvoorbeeld verloop en verzuim. Als je weet waar het vandaan komt, kun je een betere oplossing vinden. Er is steeds meer software om je inzichten te geven over jouw interne data en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt als geheel.”

Die inzichten ondersteunen je geloofwaardigheid als Employee Champion, Strategic Partner en Change Agent. “IT en HR worden de belangrijkste afdelingen in een organisatie”, zegt Davidse. “Zorg dat jij een plek aan de directietafel krijgt. Laat je dus niet leiden door wat de directie wil, maar overtuig de leiding hoe belangrijk het personeelsbestand is en wat er nodig is om te zorgen voor bevlogen, betrokken medewerkers. Claim je rol als strategische partner met zelfvertrouwen.”

Meer weten? In het ebook Loopbanen in HR van Compagnon vertellen succesvolle HR-professionals hoe zij vooruitkomen in het vakgebied. Ook lees je tips, theorieën en ervaringen van ervaren experts.