Loonverschil mannen en vrouwen neemt af volgens CBS

In 2024 ontvingen vrouwen in het bedrijfsleven gemiddeld 14,5 procent minder loon per uur dan mannen. Dat blijkt uit de Monitor Loonverschillen mannen en vrouwen, 2024 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Twee jaar eerder was het verschil nog 16,4 procent en tien jaar eerder was sprake van een verschil van 19,2 procent.

Langzame afname loonverschil

Procentueel zien we al jaren een langzame afname in het loonverschil tussen mannen en vrouwen. Het absolute loonverschil tussen mannen en vrouwen is tussen 2014 en 2024 echter gelijk gebleven. Al die jaren bedroeg het verschil ongeveer € 4,50. In 2024 hadden vrouwen een gemiddeld uurloon van € 26,37, terwijl het uurloon van mannen op gemiddeld € 30,85 lag.

Ook wanneer rekening gehouden wordt met factoren als opleidingsniveau en werkervaring, blijft er een verschil in inkomen tussen mannen en vrouwen. In 2014 was dit statistisch gecorrigeerde loonverschil tussen mannen en vrouwen 9,6 procent, in 2024 was dit 6,1 procent. 

• Lees ook: Genderloonkloof in Nederland grootst en hardnekkig in tech en sales

Omvang organisatie bepalend

Hoe groot het verschil is, hangt ook af van de omvang van de organisatie, zo laten de cijfers zien. Bij de kleinste organisaties in het bedrijfsleven (tot 10 werknemers) was in 2024 het feitelijke verschil in uurloon tussen mannen en vrouwen het grootst (20 procent) in vergelijking met bedrijven van een andere omvang. Als rekening wordt gehouden met persoons- en werkkenmerken is het verschil in uurloon juist het kleinst bij de kleinste bedrijven (4,5 procent) en het grootst bij de grootste bedrijven (7 procent).

• Lees ook: Onderzoek: loonkloof in mkb bijna weg bij jongeren, maar hardnekkig in hogere functies 

Minder loonverschil bij overheid

Het loonverschil tussen mannen en vrouwen is bij de overheid kleiner dan in het bedrijfsleven. In 2024 ontvingen vrouwelijke werknemers bij de overheid gemiddeld 4,5 procent minder loon dan mannen. In 2022 was dit 5,1 procent en tien jaar geleden 9,6 procent. 

Wanneer we hier naar het statistisch gecorrigeerde verschil kijken – dus rekening houdend met persoons- en werkkenmerken – zien we in 2024 een verschil van 1,7 procent. In 2022 was dit verschil 1,8 procent. 

Omdat er een kleine onzekerheidsmarge rond de cijfers zit, is er geen sprake van een statistisch verschil tussen 2022 en 2024, aldus het CBS. Hiermee komt een einde aan de dalende trend die de jaren hiervoor was ingezet. Tien jaar geleden lag het verschil in het uurloon tussen mannen en vrouwen bij de overheid op 6,4 procent, waarbij rekening wordt gehouden met verschillen in persoons-, baan- en werkgeverskenmerken.  

Beloningsdiscriminatie

De cijfers lijken te duiden op beloningsdiscriminatie. Beloningsdiscriminatie houdt in dat werknemers die hetzelfde werk doen, niet gelijk beloond worden. Hoewel de cijfers een verschil in beloning tussen mannen en vrouwen laten zien, zijn ze volgens het CBS geen bewijs voor beloningsdiscriminatie. Volgens het CBS kunnen er andere oorzaken dan het geslacht zijn voor het verschil in beloning, waar in dit onderzoek niet naar gekeken is. Het onverklaarde loonverschil tussen mannen en vrouwen geeft echter wel een indicatie van het bestaan van beloningsdiscriminatie.

Om beloningsdiscriminatie tegen te gaan is op 17 mei 2023 de EU-richtlijn voor loontransparantie verschenen. Hierin staat onder meer dat bedrijven actie moeten ondernemen als de loonkloof tussen mannen en vrouwen meer dan 5 procent bedraagt. Ook moeten werkgevers met honderd of meer werknemers rapporteren over de loonverschillen binnen hun organisatie.

• Lees ook: Uitstel wet Loontransparantie is geen afstel. 6 praktische tips om op tijd klaar te zijn

Volgens de Europese richtlijn zou implementatie in nationale wetgeving uiterlijk op 7 juni 2026 moeten plaatsvinden. Nederland gaf echter aan dat daarvoor meer tijd nodig is. De overheid wil de nationale regelgeving en de uitvoering daarvan zo vormgeven dat werkgevers de verplichtingen effectief en met zo beperkt mogelijke administratieve lasten kunnen uitvoeren. De streefdatum voor inwerkingtreding is nu uiterlijk 1 januari 2027.