Maatschappelijke ontwikkelingen kunnen werkstress in de toekomst vergroten

Het aantal mensen dat stressklachten heeft door het werk, neemt naar verwachting de komende 20 jaar verder toe. Dat melden het RIVM en TNO in een nieuw onderzoek. Op het werk kunnen werkdruk, ingrijpende gebeurtenissen of ongewenst gedrag leiden tot stress. Ook individuele factoren zoals een ongezonde leefstijl zijn van invloed op de ontwikkeling van stressklachten. Genoeg tijd om te herstellen van het werk of voldoende leer- en ontwikkelmogelijkheden, helpen om minder stress op het werk te ervaren.

Acht maatschappelijke ontwikkelingen

TNO en het RIVM beschrijven acht ontwikkelingen die de komende 20 jaar de meeste impact gaan hebben op de mentale belastbaarheid van werkenden. Dit zijn: de vergrijzende beroepsbevolking, de combinatie van werk en mantelzorg, de tekorten op de arbeidsmarkt, flexibele contracten, werken voor online platforms, kunstmatige intelligentie, hybride werken en ervaren prestatiedruk.

Deze acht ontwikkelingen hebben naar verwachting vooral een negatieve impact. Zo zijn er minder mensen om het werk te doen. Dat komt bijvoorbeeld door de vergrijzing, de combinatie van werk met mantelzorg en de tekorten op de arbeidsmarkt. Hybride werken kan een positief effect hebben. Het biedt de ruimte om flexibel om te gaan met werktijden en werklocatie. Dat kan bijdragen aan een betere werk-privébalans.

Als deze ontwikkelingen voor langere tijd een negatief effect hebben, dan verhoogt dit niet alleen de werkstress. Ook de kans op verzuim en arbeidsongeschiktheid neemt toe.

Samenwerking nodig voor aanpak werkstress

De acht ontwikkelingen staan niet los van elkaar. Ze kunnen elkaar versterken, versnellen of juist afzwakken. Beleid en maatregelen om de oorzaken van werkstress te verminderen kunnen zich dus niet richten op één van de ontwikkelingen, maar moeten rekening houden met de complexiteit en samenhang van al deze ontwikkelingen en factoren. Daarom roepen het RIVM en TNO de overheid op om een integrale aanpak te ontwikkelen, waarbij wordt samengewerkt tussen bijvoorbeeld de domeinen werk, zorg en onderwijs.

Het hele rapport is hier te vinden.