Mantelzorg drukt steeds zwaarder op praktisch opgeleiden

Werkende mantelzorgers met een praktische opleiding komen steeds vaker in de knel met het combineren van werk en mantelzorg. Door de vergrijzing en toenemende personeelstekorten in de zorg neemt de druk op mantelzorgers de komende jaren fors toe. Het aantal werkende mantelzorgers met een praktische opleiding zal naar verwachting groeien tot 1,1 miljoen in 2040. 

Voor deze groep is minder ruimte voor flexibel werken of betaald verlof, terwijl hun inkomens vaak niet toereikend zijn om externe hulp in te schakelen. Vooral sectoren als zorg, transport en retail laten weinig ruimte voor flexibiliteit, waardoor het combineren van werk en mantelzorg lastiger wordt, blijkt uit een nieuw rapport van ABN AMRO.

“Mantelzorg wordt vaak gezien als een privézaak, maar de maatschappelijke en economische impact is groot,” zegt Nehreen Al-Mahmoedi, Sectoranalist Zorg en Thema’s bij ABN AMRO. “Praktisch opgeleiden raken dubbel klem: zij hebben vaak minder mogelijkheden om hun werk aan te passen en minder financiële ruimte voor oplossingen. Dat maakt hen de komende jaren extra kwetsbaar.”

• Lees ook: HR-servicepartner Sandra van Wanrooij is ook mantelzorger voor haar moeder. ‘Je regelt je een slag in de rondte’

Meer druk op praktisch opgeleiden

Praktisch opgeleiden werken vaker in beroepen waar hun aanwezigheid op de werkvloer onmisbaar is, zoals timmerman, kapper of kok. Hoewel theoretisch opgeleiden ook praktische beroepen kunnen uitvoeren, zoals chirurg of piloot, en praktisch opgeleiden een kantoorbaan kunnen hebben, is er verschil in de praktijk. 

Praktisch opgeleiden hebben vaak minder autonomie om hun werktijden te bepalen; hulp bieden wanneer dat nodig is, wordt hierdoor lastiger. Bovendien hebben praktisch opgeleiden vaker te maken met tijdelijke contracten en minder sterke arbeidsvoorwaarden, waardoor zorgverlof en andere regelingen minder toegankelijk zijn. 

Een lager inkomen beperkt daarnaast de mogelijkheid om externe hulp of hulpmiddelen in te schakelen. En minder werken om mantelzorg te kunnen bieden betekent minder uren uitbetaald krijgen, wat de druk onder deze praktisch opgeleiden verder vergroot.

• Lees ook: Welke arbeidsvoorwaarden scoren hoog bij welke levensfase?

Werkgevers deel van de oplossing

Volgens het rapport van ABN AMRO zijn werkgevers onmisbaar in het ondersteunen van de mantelzorger. Maatwerk is daarbij essentieel, bijvoorbeeld via flexibele roosters. Ook de toegang tot betaald zorgverlof kan voorkomen dat mantelzorgers minder gaan werken of zich gedwongen voelen om hun baan op te zeggen.

“Dit vraagt om dezelfde urgentie als andere arbeidsmarktvraagstukken,” voegt Al-Mahmoedi toe. “Alleen als werkgevers samen met overheid en maatschappij investeren in flexibiliteit en ondersteuning, houden we mantelzorgers én de samenleving toekomstbestendig.”