HR in balans: werk en mantelzorg combineren

Sandra van Wanrooij ging na veel verschillende functies als HR manager, business partner en directeur in 2019 zelfstandig aan de slag. Nu combineert zij interim opdrachten bij start-ups en scale-ups met talent development trajecten en het ontwikkelen van een AI-tool voor HR support. Daarnaast is haar leven nóg mooier sinds zij oma is geworden. Nu zij ook mantelzorger is voor haar moeder, heeft ze een hoop ballen hoog te houden. Dit geeft een hoop inzichten voor haar werk in HR.

Niet veel geregeld voor mantelzorgers in Nederland 

“Hiervoor dacht ik altijd dat je mantelzorg wel ‘gewoon’ kon regelen, maar nu merk ik dat het niet zo goed geregeld is. Alle afspraken voor mijn moeder vinden plaats tijdens de 9 tot 5 werkweek en ook altijd heel ad hoc. Je regelt je een slag in de rondte. Ik heb ook één opdracht stopgezet, omdat ik het niet redde. Toen bedacht ik me: er zijn ook mensen die dat niet kunnen doen.”

Sandra werkte vaak 24 uur op locatie bij een klant en begeleidde daarnaast meerdere personen in talentontwikkelingstrajecten. Als ondernemer gebeurde het ook vaak dat ze in het weekend iets wilde ontwikkelen. Een deel van de tijd was daarmee flexibel in te plannen, maar toen de zorg voor haar moeder daarbij kwam, ging de rek eruit. “Je kunt niet blijven schuiven, daar kwam ik toen wel achter. En als je een nacht in het ziekenhuis moet blijven, ben je de volgende dag ook niet productief. Dat wordt ook niet van je verwacht, maar als je een paar weken niet kunt leveren, gaat dat wringen. Als je dan volledig van zo’n opdracht bij een klant afhankelijk zou zijn, heb je een probleem.”

Verzekeringen zijn aan regels gebonden, duur en niet flexibel én de regelingen vanuit de overheid zijn niet als een flexibel potje in te zetten. Ze besefte ook dat het voor mensen in loondienst net zo lastig is: na kortdurend zorgverlof is er langdurig zorgverlof, tegen 70% betaling of onbetaald. 

In de praktijk is het aan beide kanten daarmee niet opgelost. De werknemer moet rond kunnen komen en de werkgever moet een manier vinden waarop het werk alsnog gedaan kan worden. “Nu ik aan de andere kant zit, zou ik in mijn HR-rol creatiever willen zijn en meer kunnen helpen. Bijvoorbeeld meedenken welke ondersteuning er te regelen is via de zorgverzekering.”

Ga het gesprek vooral aan

Het belangrijkste volgens Sandra, is om vooral het gesprek aan te gaan. “Op zo’n moment ben je beiden kwetsbaar en moet je elkaar ook de tijd gunnen om even over oplossingen na te denken. Heel snel naar de oplossingen gaan kan niet, van twee kanten niet.”

Behalve het gesprek aangaan met haar opdrachtgevers, helpt het in te gaan op aangeboden hulp door vrienden en familie. In het begin hebben veel mensen de neiging om nee te zeggen, maar gewoon een keer ‘ja’ zeggen als iemand iets aanbiedt, maakt een verschil. “Als is het maar een wandeling of iemand die voor je kookt. Die rust, regelmaat en reinheid is voor mij heel belangrijk, want je wordt elke ochtend enorm moe wakker. Het vreet energie.”

3 tips voor HR en mantelzorgers

Wat zou je meegeven aan HR-professionals met mantelzorgers aan de andere kant van de tafel?

“In een HR rol verschuilen we ons al snel achter regeltjes. Maar het is niet goed geregeld en er is geen maatwerk. Denk in oplossingen, niet in regels. En denk mee als collectief over wat we met de ArboDienst nog kunnen doen om mensen te adviseren. Breng iets in beweging.”

Wat mogen meer mensen beseffen over mantelzorg?

“Dat er geen peil op te trekken is. Je hebt geen idee hoe je reageert als je voor de zesde keer bij een psychiater je moeder haar verhaal hoort doen. Dan wil je daar groot voor zijn, maar de impact die dat heeft op je energieniveau, heb ik totaal onderschat. Daarna gewoon doorgaan in  de waan van de dag, dat gaat dus niet. Ik heb daar zelf nooit eerder over nagedacht. Het zou een hele mooie toevoeging zijn als mensen vanuit de arbo-hoek meer preventief ondersteund konden worden, gewoon laagdrempelig een gesprekspartner kunnen hebben.”

Wat kun je als mantelzorger doen om goed voor jezelf te zorgen?

“Luisteren naar je omgeving. Het hielp mij, bijvoorbeeld, toen iemand zei: ‘Het kan toch niet, dat je te druk bent voor mantelzorg?’ Een spiegel is erg fijn. Daarnaast helpt het mij om dingen te doen die dat stemmetje in mijn hoofd uitzetten, bijvoorbeeld mediteren of golfen. Als ik yoga of iets in de sportschool doe, denk ik te veel na. Doe iets wat je hoofd leeg maakt, dat geeft letterlijk headspace. En wees een beetje lief voor jezelf.”