Scheefgroei op de arbeidsmarkt: daling van mbo-afgestudeerden

CBS-cijfers laten zien dat het aantal afgestudeerden in het hoger onderwijs flink is toegenomen. Na het studiejaar 2013-2014 behaalden bijna 61.000 studenten een hbo-bachelordiploma. Tien jaar later zijn dat er ruim 72.000. De groei bij universitaire bachelors was nog sterker: van bijna 33.000 naar ruim 50.000. Ook het aantal universitaire masters nam met bijna 50 procent toe.

Op mbo-niveau is echter een daling te zien. Het aantal afgestudeerden daalde van bijna 155.000 naar iets meer dan 149.200. 

• Lees ook: Mbo-4-geschoolden komende jaren schaarser en gewilder dan bachelor-gediplomeerden

Openstaande vacatures

Vacaturecijfers laten duidelijk zien dat werkgevers vooral op zoek zijn naar praktisch opgeleiden. Afgelopen maand waren er zo’n 120.000 vacatures voor mbo’ers, terwijl er voor hbo’ers iets minder dan 65.000 vacatures open stonden. De kloof met universitair opgeleiden is nog groter. Voor afgestudeerden op wo-niveau waren er nog geen 11.000 vacatures, ruim tien keer minder dan voor mbo’ers.

“Als we kijken naar de arbeidsmarkt, zijn er vooral veel openstaande posities voor praktisch opgeleiden. De vraag is minder groot in het aantal vacatures voor hoger opgeleiden”, legt Sharita Boon, directeur van Nationale Vacaturebank, uit.

Wanneer je inzoomt op het totaal aantal openstaande vacatures, dan blijkt dat er voornamelijk vraag is naar technisch personeel. “Een klein lichtpuntje is dat er een positieve trend te zien is in het aantal mbo-gediplomeerden in de technieksector. Daar zit overigens wel een flinke ‘maar’ aan”, zegt Boon. “Alhoewel er een groei zichtbaar is, gaat het om een kleine toename van iets meer dan 1.000 mensen over een periode van acht jaar. En daarmee vul je de tekorten bij lange na niet.”

Buitenlandse studenten

Een analyse van Nationale Vacaturebank op basis van CBS-data laat zien dat buitenlandse studenten een belangrijke rol spelen in de toename van hbo- en wo-afgestudeerden. Het aantal studenten van buiten de EU dat een hbo-bachelordiploma behaalde groeide in tien jaar tijd met bijna 40 procent. Bij universitaire bacheloropleidingen was die groei zelfs meer dan 125 procent.

• Lees ook: Relatief veel buitenlandse studenten in ‘tekortsectoren’ blijven in Nederland werken

“Nederlandse opleidingen staan doorgaans hoog aangeschreven en de cijfers onderstrepen dit. De infrastructuur om buitenlandse studenten aan te trekken is er dus. Daarom zou het, gezien de grote vraag naar praktisch personeel, een goede zet zijn om te kijken hoe je dezelfde impact creëert voor mbo-opleidingen”, zegt Sharita Boon.