Eén op de vijf medewerkers ervaart uitdagingen in werkvermogen

De meest recente gegevens van de Work Ability Index (WAI) tonen aan dat het werkvermogen van Nederlandse werknemers onder druk staat. Deze index meet in hoeverre werknemers lichamelijk en geestelijk in staat zijn hun werk te doen, nu én in de toekomst. Maar liefst 18 procent van de werkenden beoordeelt zijn of haar werkvermogen als matig tot slecht. 

De WAI wordt jaarlijks uitgevoerd in opdracht van OVAL (Organisatie Vitaliteit, Activering en Loopbaan) en is opgebouwd rond het Huis van Werkvermogen. Dat model ziet werkvermogen als een huis waarin gezondheid, competenties, motivatie en werkomstandigheden samen het fundament vormen. Alleen als alle ‘verdiepingen’ stevig en in balans zijn, blijft het huis overeind.

• Lees ook: Duurzame inzetbaarheid vereist aandacht voor de kwaliteit en organisatie van werk

“Daarmee is werkvermogen een belangrijke voorspeller voor duurzame inzetbaarheid,” zegt Karin Hoogteijling, directeur van brancheorganisatie OVAL. “Als die motor hapert, komt niet alleen de productiviteit in gevaar, maar ook het welzijn van mensen op de werkvloer.”

Verzwakking werkvermogen

In 2024 komt de gemiddelde WAI-score uit op 40,5 punten, op een schaal van 7 tot 49. Met 40,5 wordt het werkvermogen van werkend Nederland nog als ‘goed’ bestempeld. Toch is het een lichte daling ten opzichte van eerdere jaren, wat laat zien dat het algehele werkvermogen langzaam achteruitgaat. In 2015 was de WAI-score namelijk nog 42,3.

Vooral lager opgeleiden en oudere werknemers laten lagere scores zien. Ook in sectoren als detailhandel, vervoer en vastgoed blijven de resultaten achter. 

• Lees ook: Hoogleraar Duurzame inzetbaarheid Annet de Lange: ‘Zie gepensioneerden als kansgroep’

Toename psychisch verzuim

“Wat ons extra zorgen baart, is de toename van psychisch verzuim,” vertelt Hoogteijling.  De WAI-cijfers laten zien dat het aantal langdurige verzuimgevallen door psychische klachten in vijf jaar tijd met 35 procent is gestegen. Ook voelt één op de drie werknemers zich zelden of nooit vitaal, en heeft een kwart weinig vertrouwen in de toekomst.

Daarmee krijgt de gemiddelde WAI-score van 40,5, die weliswaar binnen de categorie ‘goed’ valt, een andere lading. Achter dit ogenschijnlijk positieve cijfer gaan duidelijke signalen van druk en spanning schuil.