AI als onderdeel van de workforce: behandel de AI-agent als een werknemer

Kunstmatige intelligentie krijgt een steeds grotere impact op de werkvloer. Om die te beheersen  werken HR en IT steeds nauwer samen. In sommige organisaties is zelfs al sprake van het samensmelten van deze twee disciplines.

Zo is bij farmaceutisch en biotechnologisch bedrijf Moderna de functie van Chief People and Digital Technology Officer gecreëerd. Tracey Franklin was eerst HR-directeur en werkte in deze functie nauw samen met de toenmalige CIO Brad Miller. Samen gingen ze aan de slag om de behoeften van elke afdeling opnieuw te beoordelen en deze te herontwerpen, met een optimale mix van menselijke medewerkers en technologische systemen. Nadat Miller het bedrijf eerder dit jaar verliet, werd Franklin verantwoordelijk voor de volledige HR- én IT-afdeling.

Architect van de workflow

Franklin is als het ware de architect van de workflow: ze kijkt welk werk door technologie gedaan moet worden, en welk werk door mensen. De werknemers binnen de HR- en IT-teams blijven overigens wel het werk doen waar zij expert in zijn. “Ik heb van een HR-persoon geen IT-persoon gemaakt of andersom”, zegt ze tegenover de BBC.

Ook bij online bank Bunq zijn HR en IT onderdeel van hetzelfde team, onder de verantwoordelijkheid van Chief Strategy Officer Bianca Zwart. Volgens haar is het logisch dat beide disciplines onderdeel zijn van hetzelfde team, omdat ze beide bouwen aan systemen die de rest van de organisatie ondersteunen. Net als veel andere bedrijven probeert Bunq uit te zoeken hoe AI en mensen het beste kunnen samenwerken.

Volgens Christopher Desautel, onafhankelijk chief information officer komt het echter nog maar zelden voor dat de twee functies officieel samensmelten.

• Lees ook: Is huwelijk tussen HR en IT aanstaande?

HR-analist op juniorniveau

Bunq is op weg om 90% van zijn activiteiten tegen het einde van dit jaar te automatiseren, maar heeft geen ontslagen doorgevoerd en blijft nieuwe medewerkers aannemen. Bij Moderna is dit wel anders en vervangen AI-tools ook daadwerkelijk werknemers. Ze werken binnen het bedrijf met meer dan 3000 op maat gemaakte versies van ChatGPT, zogenaamde GPT’s, die zijn ontworpen om specifieke taken te vergemakkelijken. “Het is net als je virtuele HR- of AI-agent. Het is wat normaal gesproken een HR-analist op juniorniveau zou zijn, maar we hebben het nu omgezet naar een GPT”, aldus Franklin in een artikel in The Wall Street Journal.

Ook IBM heeft AI gebruikt om verschillende HR-functies te automatiseren en ‘een paar honderd’ HR-functies te vervangen, volgens een rapport van de Wall Street Journal.

AI-agents gaan verder dan AI-tools

Met de opkomst van AI-agents, zal er nog meer werk van mensen overgenomen worden. In tegenstelling tot generatieve AI-tools zijn AI-agents ontworpen om onafhankelijk te handelen door taken te identificeren, beslissingen te nemen en acties te ondernemen zonder directe instructies.

Marcel van der Meer is een autoriteit op het gebied van AI in recruitment. In een  artikel op HRTech Arena zei hij: “Ik leg het verschil vaak uit aan de hand van een voorbeeld: een generatieve AI-tool is een kok die heel veel recepten kent. Hij kan recepten doornemen en een nieuw recept maken. Een AI-agent kan meer: je geeft hem bijvoorbeeld de opdracht: ‘maak een gerecht voor zes personen, waarvan er twee vegetarisch zijn’. De AI Agent gaat vervolgens zelf aan de slag, hij gaat producten bestellen, maakt kostenafwegingen en zorgt ervoor dat er twee volledige recepten klaarliggen: één voor de vegetariërs en één voor de niet-vegetariërs. De AI-agent geef je dus meer een doel mee dan dat je zelf instructies geeft.”

AI-agent als werknemer

Wanneer AI meer als een werknemer gaat functioneren en zelfstandig aan de slag gaat, vraagt dit ook om een andere aanpak. Volgens Mike Anderson, Chief Digital and Information Officer bij Netskope moeten CIO’s meer gaan werken en denken als HR-directeuren. En de technologie moeten ze daarbij zien als werknemer, met alles wat daarbij komt kijken. “CIO’s  moeten onboarding en training gebruiken, verwachtingen scheppen voor rollen en verantwoordelijkheden en hun prestaties continu evalueren, net zoals je dat bij een nieuwe medewerker zou doen.”

Wanneer ze dat niet doen, lopen ze het risico op inefficiëntie en reputatie- en beveiligingsrisico’s, zegt Anderson. “Als een menselijke medewerker bij een bedrijf komt, krijgt hij of zij training, duidelijke verwachtingen ten aanzien van zijn of haar rol, toegang tot de juiste systemen en, cruciaal, beschermingsmaatregelen. We zouden onze nieuwe agentische AI-collega’s niet anders moeten behandelen.”

AI-agents beoordelen

Net als menselijke medewerkers hebben AI-agents succescriteria nodig en moet de CIO zich afvragen of de AI doet wat hij ervan verwacht. Hiervoor zijn de juiste meetgegevens van groot belang. Denk aan snelheid en nauwkeurigheid in de uitvoering, kostenbesparingen en de afstemming op bedrijfsdoelen. Denk ook na over welke foutmarge acceptabel is.

Menselijke werknemers krijgen bij sommige bedrijven één keer per jaar een beoordelingsgesprek. Steeds vaker is het advies om deze gesprekken te vervangen door continue dialogen, waarbij de evaluatie het hele jaar door plaatsvindt.

• Lees ook: Weg met het vinkje: het beoordelingsgesprek moet anders

Bij de ‘digitale collega’s’ zijn continue beoordelingen een must. Metrieken moeten continu worden bijgehouden en geëvalueerd, omdat agentische AI ​​kan afdwalen. Naarmate deze tools leren en zich aanpassen, kan hun gedrag op subtiele manieren veranderen. Zonder regelmatige controles zouden CIO’s te maken kunnen krijgen met een tool die zijn werk niet meer goed doet, of erger nog, een tool die heeft geleerd zijn doelen te manipuleren of vertekende resultaten te produceren.

HRMorgen Webinarweek | AI revolutie voor HR

AI staat in 2026 bij iedere organisatie op de agenda, ook voor HR. Geef je HR jaarplan een boost en laat je inspireren tijdens de webinarweek over de AI revolutie voor HR van 4 tot en met 6 november 2025.

Vooruitstrevende HR-denkers, HR-tech-specialisten en adviseurs delen hun visie op hoe je jouw HR-programma verder ontwikkelt en versterkt met AI.

Schrijf je in voor de sessies, bekijk het verhaal van de experts en stel je vragen live in de webinars. Mocht je verhinderd zijn, schrijf je dan toch in om de opname nagestuurd te krijgen.

Inschrijven kan hier!