Politieke crisis: wat betekent dit voor wetgeving rond arbeidsmarkthervorming?

De recente politieke crisis – nu de PVV uit de coalitie stapt – brengt de toekomst van arbeidsmarktwetgeving in onzekerheid. Nieuwe verkiezingen lijken onvermijdelijk, wat de behandeling van diverse wetsvoorstellen in de Tweede Kamer onder druk zet. Wat betekent dit voor HR-professionals die beleid maken of implementeren op het gebied van arbeid en flexibele inzet?

Controversieel of niet?

Bij de val van een kabinet bepaalt de Tweede Kamer welke wetsvoorstellen ‘controversieel’ zijn. Dat betekent dat ze pas behandeld worden zodra er een nieuw kabinet is. De Kamer kan echter besluiten sommige dossiers wél door te zetten, bijvoorbeeld vanwege urgentie of brede politieke steun.

Hieronder een overzicht van de belangrijkste thema’s op de arbeidsmarkt en de gevolgen van de politieke situatie:

Handhaving schijnzelfstandigheid (Wet DBA)

Vanaf 1 januari 2025 is het handhavingsmoratorium Wet DBA komen te vervallen. De Belastingdienst controleert op status van de arbeidsrelaties die organisaties hebben met zzp’ers en kan weer naheffingsaanslagen opleggen. 

Dit traject loopt onafhankelijk van nieuwe wetgeving, en gaat dus gewoon door – ook bij een demissionair kabinet. Voor HR betekent dit dat er weinig aanleiding is om anders om te gaan met dit dossier en dus goed te kijken naar wat wel en niet kan rond het inhuren van zzp’ers 

• Lees ook: Handhaving schijnzelfstandigheid komt eraan. Veilig inhuren professionals kan, maar vraagt wel aanpassingen
  

Nieuwe zzp-wetgeving: VBAR en Zelfstandigenwet

De Wet VBAR is bedoeld om duidelijkheid te geven over wanneer iemand als zelfstandig ondernemer kan worden ingehuurd. Een aantal partijen – waaronder de VVD – is niet gelukkig met die wet en heeft een alternatieve wet bedacht: de Zelfstandigenwet. 

Beide wetsvoorstellen liggen nog niet in de Kamer, maar zijn politiek gevoelig en hebben een grote kans om controversieel te worden verklaard. Dit betekent vertraging in het wettelijk kader rond inhuur.

Wet TTA: toezicht op arbeidsbemiddeling

De Wet Toelating Terbeschikkingstelling van Arbeidskrachten (Wet TTA), bedoeld om malafide uitzendconstructies te voorkomen, is al aangenomen door de Tweede Kamer. De wet ligt nu bij de Eerste Kamer. Hoewel ook daar discussie mogelijk is, is de kans groot dat de wet wordt ingevoerd. HR-professionals doen er goed aan tijdig inzicht te krijgen in de nieuwe toelatingseisen. Na 1 januari 2027 is het organisaties (inleners) niet meer toegestaan om personeel in te huren via bureaus die niet toegelaten zijn. 

• Lees ook: Uitzendkrachten en de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (Wtta): wat betekent deze wet voor u?

Meer zekerheid voor flexwerkers

De Wet Meer Zekerheid Flexwerkers – met maatregelen zoals het afschaffen van de nulurencontracten en beperkingen op uitzendarbeid – ligt al bij de Kamer en is minder politiek beladen. Mogelijk dat de behandeling van deze wet toch doorgaat, zelfs bij een demissionair kabinet. Deze wet heeft stevige gevolgen voor werkgevers: zo zullen nulurencontracten moeten worden vervangen door ‘basiscontracten’ (met een zekerheid om aantal uren). Als de wetsbehandeling inderdaad doorgaat, dan zal het nog wel tot 2027 duren voordat de wet ook daadwerkelijk van kracht gaat. 

• Lees ook: Nieuwe flexwet maakt einde aan nulurencontracten
  

Wat komt er verder aan?

Andere dossiers in voorbereiding:

• • De Wet Crisisregeling Personeelsbehoud (tijdelijke loonkostensteun)
  • Aanpassing van het concurrentiebeding (moet minder beperkend zijn) 
  • Aanpassing loondoorbetaling bij ziekte 
  • De EU Platformrichtlijn (impact op platformwerk) 
    

Deze onderwerpen bevinden zich nog in de fase van ambtelijke voorbereiding. Ze liggen nog niet bij de Tweede Kamer. De meeste thema’s zijn  ook niet zo politiek beladen. Behalve dan de aanpassing van de loonbetaling bij ziekte. De huidige lijn van het kabinet is om daar maar weinig aan te veranderen. Een deel van de Kamer wil dat echt anders: een politiek controversieel onderwerp. 

En nu?

Als er verkiezingen komen, kunnen onderhandelingen over veel van deze onderwerpen opnieuw beginnen. Echter, een deel van de genoemde wetgeving gaat mogelijk ook gewoon door. Zorg dus dat je op de hoogte blijft.