Zorg onder druk: hoe de handhaving op schijnzelfstandigheid een slimmere aanpak afdwingt

Nu er steeds minder zelfstandige zorgverleners zijn, komt er meer druk op de vaste medewerkers te liggen. Dat betekent een hogere werkdruk, minder flexibiliteit en misschien zelfs meer ziekteverzuim. Werkgevers moeten daarom slim kijken naar manieren om dit op te vangen.

Niet alleen het inhuurbeleid wordt kritisch bekeken, maar ook de roosters. Steeds meer organisaties kiezen voor centraal roosteren, zodat ze de bezetting handiger en efficiënter kunnen regelen.

Behoefte aan flexibele werktijden in de zorg

Uit het Arbeidsmarktonderzoek Zorg van Compagnon en Intelligence Group blijkt dat de vraag naar flexibele werktijden sterk toeneemt. Vooral jongere medewerkers en parttimers willen zelf bepalen wanneer ze werken. Waar voorheen extra toeslagen een belangrijke motivatie waren, draait het nu vooral om een betere balans tussen werk en privé.

Werkgevers doen er dus goed aan hun medewerkers meer zeggenschap te geven over hun rooster. Maar juist in de zorg, waar personeel schaars is en de inzetbaarheid van beschikbare zzp’ers afneemt, is dat een grote uitdaging. Hoe creëer je een roosterbeleid dat zowel flexibel als werkbaar blijft, zonder de druk op het bestaande personeel verder te verhogen?

Hoe houden we flexibiliteit werkbaar?

Een inspirerend voorbeeld is GGZ Delfland. Deze organisatie past haar inhuurbeleid aan op een manier die veel zorgorganisaties inspireert. Zo werkt GGZ Delfland nu met een beperkt aantal zorgvuldig geselecteerde uitzendbureaus, waarbij de inzet van flexkrachten centraal en efficiënt wordt geregeld.

Daarnaast betrekken ze hun medewerkers actief bij het bedenken van oplossingen – en dat werkt! Laura Hielkema, directeur Mens & Organisatie, legt uit waarom dit zo belangrijk is:

“We willen niet dat beslissingen vanuit een ivoren toren worden genomen. Daarom vragen we medewerkers om mee te denken over verbeteringen en leuke ideeën binnen de organisatie. Als iedereen zich gehoord voelt, werkt het veel beter.”

Een mooi voorbeeld hiervan was toen medewerkers mochten meedenken over de gevolgen van nieuwe handhavingsregels. Doordat er samen naar oplossingen werd gezocht, bleek een vooraf bedacht noodscenario uiteindelijk helemaal niet nodig.

Ook bij de uitdaging rondom de stop op zzp’ers per 1 januari 2025 werden medewerkers uit de hele organisatie gevraagd om met ideeën te komen. Uit al die input is een top 5 samengesteld, gebaseerd op de impact op het aantal FTE’s – en die plannen zijn vervolgens echt uitgevoerd.

Op weg naar een toekomstbestendig personeelsbeleid

Naast slimmer roosteren pakken zorgorganisaties hun inhuurbeleid anders aan. Zo werkt GGZ Delfland met een kleinere, vaste groep uitzendbureaus en regelt het de inzet van flexkrachten centraal. Dit zorgt niet alleen voor een stabieler team, maar bespaart ook nog eens kosten.

Daarnaast speelt technologie een steeds grotere rol in het vinden van slimme oplossingen. Kunstmatige intelligentie (AI) kan bijvoorbeeld helpen bij een flexibelere roosterplanning. In plaats van te denken in vaste functies en FTE’s, kunnen zorginstellingen steeds vaker taakgericht werken. Dit maakt het makkelijker om gaten in roosters efficiënt op te vullen.

Wat in elk geval duidelijk is: nu de handhaving op schijnzelfstandigheid weer wordt hervat, moeten zorgorganisaties fundamenteel anders naar hun personeelsbeleid kijken. De oplossing ligt niet alleen in strakker plannen, maar vooral in het betrekken van medewerkers, flexibeler werken en slimme technologie. HR speelt hierin een cruciale, strategische rol.